2002. Ο τότε νεαρός Mark Jansen αποχωρεί από τους ήδη αξιομνημόνευτους After Forever, για να μπορέσει να διοχετεύσει τη δημιουργική του ενέργεια, σε ένα project που οραματιζόταν να φέρει στη ζωή. Το όνομα αυτού, Sahara Dust. Η πρώτη σύνθεση των Sahara Dust, περιλάμβανε τον προαναφερθέντα, την Helena Michaelsen των Trail of Tears, ενώ το instrumental κομμάτι της μπάντας, είχαν αναλάβει οι Ad Sluijter, Jeroen Simons, Yves Huts και Coen Janssen. Το lineup συμπληρωνόταν επίσης από χορωδίες και έγχορδα, κάτι το οποίο μεσουρανούσε την εποχή εκείνη. Μιλάμε πάντα για τις αρχές του 2000, όταν τα πρώτα symphonic metal σχήματα με gothic αισθητική και γυναικεία, soprano φωνητικά έκαναν την εμφάνισή τους. Κάποια από τα πιο αξιομνημόνευτα δημιουργήματα της εποχής, που “κοντραρίστηκαν” με τους τότε γνωστούς, Sahara Dust, ήταν το “Century Child” των Nightwish (2002), το “Comalies” των Lacuna Coil, μεταξύ άλλων. Στον πιο power χώρο δε, οι Kamelot κυκλοφόρησαν το μνημειώδες “Epica”, το οποίο έμελλε να είναι και η “νονά” των Sahara Dust, αφού ο Mark βάφτισε το καλλιτεχνικό του όραμα, Epica.
Με την αποχώρηση της Helena από τη μπάντα, έρχεται η τότε κοπέλα του Mark να αναλάβει τα φωνητικά, η Simone Simons. Μια τότε μικρή και άπειρη σοπράνο, η οποία ήταν ανυπέρβλητα ερωτευμένη με το “Oceanborn” των Nightwish. Με αυτή την πρώτη σύνθεση λοιπόν, το Ολλανδικό συγκρότημα μπαίνει στο studio και ηχογραφεί το πρώτο του demo και μετέπειτα single, “Cry for the Moon”.
Η παραπάνω ηχογράφηση, αποτέλεσε και το “χρυσό εισιτήριο” των Epica στο να υπογράψουν το πρώτο τους δισκογραφικό συμβόλαιο με την Transmission Records, και έτσι στις 5 Ιουνίου του 2003, κυκλοφορούν την πρώτη τους δουλειά με τίτλο “The Phantom Agony”. Μέσα σε αυτό το δίσκο, ο Mark Jansen έβαλε στόχο της ζωής του να ολοκληρώσει το έπος του “Embrace that Smothers” που είχε συστήσει στο κοινό κατά τη διάρκεια του “Prison of Desire” των After Forever, μερικά χρόνια πριν. Στην συγκεκριμένη αλληλουχία, πραγματεύεται τους κινδύνους που ελλοχεύει η ενασχόληση με οποιουδήποτε είδους οργανωμένη θρησκεία, και το πως αυτό λειτουργεί καρμικά έχοντας φτάσει στο λεγόμενο “point of no return”. Αυτό φυσικά συνεχίστηκε και στις μεταγενέστερες δουλειές των Epica. To συνθετικό κομμάτι έχει αναλάβει κατά κόρον ο Mark με τον πληκτρά Coen Janssen, ενώ η Simone Simmons συμμετέχει στο στιχουργικό κομμάτι ενεργά.
Καθώς το πρώτο single του δίσκου δεν θα μπορούσε να είναι άλλο παρά το ομώνυμο κομμάτι, λίγους μήνες μετά ακολουθεί η κυκλοφορία του “Feint”, και σε μορφή music video. Οι στίχοι πραγματεύονται τη ζωή, τη δράση αλλά και τη δολοφονία του Ολλανδού πολιτικού Pim Fortuyn το 2002, λόγω των μαρξιστικών του απόψεων, ο οποίος είχε δηλώσει δημόσια το ότι ξέρει πως υπάρχει κίνδυνος να του στερήσουν τη ζωή σύντομα, σε ανυποψίαστο χρόνο. Το κομμάτι αυτό κυκλοφορεί σαν single αρκετούς μήνες μετά την κυκλοφορία του “Phantom Agony”, στις 8 Ιανουαρίου 2004.
Ακολουθεί η κυκλοφορία του μεγαλύτερου έως σήμερα κομματιού του καταλόγου των Epica. Ένα συμφωνικό κρεσέντο που παντρεύει symphonic με power στοιχεία, γυναικεία soprano και ανδρικά growl (το λεγόμενο “beauty and the beast”), μέσα σε επτά λεπτά αγωνίας. Ένα κομμάτι που δεν έφυγε ποτέ από το setlist των Epica και μέχρι και σήμερα κάνει τον μεγαλύτερο χαμό στα set της μπάντας, που αγαπήθηκε πολύ περισσότερο για την accoustic/studio εκδοχή του, στα sessions του “We will take you with us”. Τα υπόλοιπα, είναι ιστορία.
